Aan het werk in Nederland

Header background image

Sollicitatietips

In elk land werkt solliciteren anders. In Nederland is het goed te laten zien waar je goed in bent en hoe dit bij een baan past. Het is ongebruikelijk om aan het begin van een gesprek te vragen wat je gaat verdienen, dit doe je bij voorkeur achteraf. Stel tijdens een gesprek ook wat vragen aan de werkgever zodat je laat zien dat je interesse hebt en iets over het bedrijf hebt gelezen. Bij bepaalde banen kan er gevraagd worden om een intelligentie- of persoonlijkheidstest te doen.

Voordat je je aanmeldt kijk je naar de vacature:

  • Wat zijn de eisen en kun je daaraan voldoen?
  • Hoeveel uur en wanneer moet je beschikbaar zijn en past dit bij jouw beschikbaarheid?
  • Welke werkervaring en vaardigheden zijn nodig, en sluit dit aan bij waar jij goed in bent?
  • Is er een minimale opleiding nodig? Voor sommige beschermde beroepen (zoals arts) is een buitenlandse opleiding niet altijd voldoende. Voor andere beroepen kan een vergelijkbare buitenlandse opleiding voldoende zijn
  • Wat voor bedrijf is het, en past dit bij jou?

Als je op een eerste gesprek mag komen, zorg dan voor een goede eerste indruk en bereid je goed voor:

  • Kom op tijd
  • Let op een open houding
  • Geef een stevige hand bij binnenkomst en kijk elkaar aan
  • Doe je telefoon uit
  • Oefen sollicitatievragen
  • Zorg dat je over elk deel van je CV iets kan vertellen
  • Zoek wat informatie op over het bedrijf waar je gaat solliciteren

Een aantal vragen die vaak worden gesteld in een sollicitatiegesprek:

  • Kun je iets meer over jezelf vertellen?
  • Waarom wil je werken bij dit bedrijf?
  • Waarom past deze functie bij je?
  • Wat heb je hiervoor gedaan?
  • Waar ben je goed in? En waar ben je minder goed in?

Heb je nog vragen aan het bedrijf? (bereid altijd een aantal vragen voor de werkgever voor)

titel plaatje

Gebruiken op de werkvloer

Zoals elk land, kent Nederland bepaalde gebruiken en (ongeschreven) regels op de werkvloer. Hier vind je een overzicht van de meest belangrijke.

Werkweek
Je spreekt met je werkgever af wat jouw werkweek is. Bij sommige bedrijven zijn de werkdagen maandag tot en met vrijdag, maar in bepaalde beroepen (bijvoorbeeld zorg of horeca) kunnen zaterdag en zondag ook werkdagen zijn. Een fulltime werkweek is afhankelijk van de sector 36 – 40 uur per week. Een werkweek mag nooit meer dan 60 uur per week zijn en over een periode van 5 weken mag je gemiddeld maximaal 55 uur per week werken

Werktijden
Je spreekt je werktijden af met je werkgever. Een dienst mag volgens de wet maximaal 12 uur duren. Voor mensen onder de 18 jaar en zwangere vrouwen gelden andere regels

Pauze
Bij meer dan 5,5 uur werken heb je recht op minimaal 30 minuten pauze (dit mag ook twee keer 15 minuten zijn). Bij meer dan 10 uur werk heb je recht op minimaal 45 minuten pauze (dit mogen ook meerdere korte pauzes zijn). Soms is er in een cao afgesproken dat je recht hebt op meer pauze. Pauzes mogen niet aan het begin of het einde van jouw werkdag zijn.

Rust
Na een werkdag mag je minimaal 11 uur niet werken. De rustperiode van 11 uur mag eens in de 7 dagen ingekort worden tot minimaal 8 uur, maar alleen als het nodig is voor het werk. Standaard heb je per 7 dagen ook recht op 36 aaneengesloten uren rust. Dit kan ook uitgespreid worden over 14 dagen, waarbij je in totaal 72 uur rust moet hebben in maximaal 2 periodes. Als jouw beroep een cao heeft, dan kunnen er andere regels gelden.

Er zijn naast dit soort regels, zijn er ook een aantal kenmerken in de Nederlandse (bedrijfs)cultuur:

  • Informeel: contact met collega’s is vaak informeel en pauzes worden samen gehouden. Hiërarchie speelt niet zo’n grote rol, iedereen mag input en ideeën delen
  • Direct: Nederlanders zijn eerlijk en direct, bijvoorbeeld in het geven van feedback, vaak met efficiëntie als reden. Dit kan soms ongevoelig overkomen, maar is niet zo bedoeld
  • Feedback: Nederlanders zijn gewend om feedback te geven en te krijgen. Werkgevers en werknemers geven elkaar ook feedback, bijvoorbeeld tijdens een functioneringsgesprek. Dan bespreek je wat er goed gaat en wat er beter kan, hierbij mag je eerlijk zijn
  • Mening delen: Nederlanders delen graag hun mening, gevraagd of ongevraagd
  • Overeenstemming: Nederlanders vinden het belangrijk om er met elkaar uit te komen
  • Nuchter: over het algemeen pronken Nederlanders niet veel over wat ze hebben bereikt
  • Initiatief: Nederlanders vinden het fijn als je initiatief neemt en flexibel bent, bijvoorbeeld in het inbrengen van ideeën of het verplaatsen van afspraken
  • Plannen: Nederlanders maken over het algemeen voor veel dingen afspraken van tevoren in plaats van iets spontaan te doen
  • Openheid: de Nederlandse cultuur heeft weinig taboes, bijna alles is bespreekbaar
  • Vrijheid: mensen zijn vrij in keuze voor bijvoorbeeld seksuele voorkeur, religie of politieke voorkeur

Diploma's en ervaringen

Je kunt beroepen indelen in ongeveer vier groepen:

  • Praktische beroep zonder opleiding, zoals horecamedewerker, bezorger en schoonmaakmedewerker
  • Praktische beroepen met een opleiding, zoals monteur, administrateur en verpleeghulp. Voor deze beroepen wordt vaak een diploma in het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) gevraagd
  • Praktische beroepen op hoger niveau, zoals HR-medewerker, leraar basisonderwijs en accountant. Hiervoor wordt meestal een diploma in het Hoger Beroeps Onderwijs (HBO) vereist. Dit zijn vaak praktische beroepen, waarbij kennis van theorie ook vereist is
  • Gespecialiseerde (theoretische) beroepen, zoals onderzoeker, analist en engineer. Hiervoor wordt vaak een diploma in het Wetenschappelijk Onderwijs (WO) of HBO vereist.

In Nederland is het soms mogelijk om op basis van werkervaring door te groeien naar bepaalde beroepen. Verder is het mogelijk om omscholingsprogramma’s te volgen, waardoor je geschikte (nieuwe) vaardigheden voor beroepen kunt leren.

Als je een diploma uit het buitenland hebt, kun je deze laten waarderen waardoor je weet aan welk Nederlands niveau jouw diploma gelijk staat. Een werkgever kan dan beter inschatten wat je kennis en vaardigheden zijn. Op de website van Nuffic (https://www.nuffic.nl/onderwerpen/diploma) vind je informatie over de waarde van jouw diploma in Nederland. Als je een verblijfsvergunning hebt, kan je op deze website een officiële diplomawaardering aanvragen.

Inburgering en de Nederlandse taal

Hoe belangrijk is het om de Nederlandse taal te beheersen?
Welke talen je spreekt is vaak belangrijk voor jouw mogelijkheden tot werk. Het hangt van je beroep af hoe belangrijk het is om Nederlands te spreken. Bijvoorbeeld bij beroepen waar je veel met klanten praat, is Nederlands belangrijk. Voor sommige praktische banen zoals schoonmaakwerk is dit vaak iets minder belangrijk.

Mocht je niet zo goed Nederlands spreken, dan komt Engels in Nederland ook van pas. De meeste Nederlanders spreken goed Engels. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen als je de Nederlandse taal niet zo goed beheerst:

  • Voorbereiding: bereid een gesprek goed voor. Lees je in en leer wat handig woorden uit je hoofd
  • Technologie: houdt bijvoorbeeld handige taalapps of websites (zoals Google Translate) bij de hand)
  • Lichaamstaal: gebruik gebaren, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen
  • Geduld: wees geduldig naar elkaar toe en geef elkaar de tijd
  • Oefening: zorg dat je zoveel mogelijk Nederlands blijft oefenen. Het kan soms lastig zijn omdat veel Nederlanders zullen schakelen naar het Engels als ze merken dat jouw Nederlands nog niet zo goed is. Dat is goed bedoeld, maar je kunt aangeven dat je liever je Nederlands oefent

Je kunt op meerdere manieren de Nederlandse taal oefenen, bijvoorbeeld door:

  • Taalcursussen
  • Taalcoaches of taalmaatjes
  • Vrijwilligerswerk
  • Gesprekken met collega’s, vrienden, buren of schoolouders
  • Nederlandse tv programma’s of boeken
  • Nederlandse spelletjes
  • Uitstapjes zoals musea, de bioscoop, de markt of de bibliotheek
  • Apps en websites (zoals Duolingo)

Hoe combineer ik mijn inburgering met werken?
Een baan kan soms lastig te combineren zijn met het schema van je inburgering. Daarom is het belangrijk om met je werkgever je rooster van je inburgering te bespreken als je begint met werken. Geef aan op welke dagen en tijdstippen je niet kunt werken. Geef ook aan dat het rooster kan veranderen en geef die veranderingen op tijd door aan je werkgever.